| ABV: | Hacme dayalı alkol miktarını gösteren İngilizce bir kısaltma (alcohol by volume) |
| Yaş: | Viskinin yaşı meşe fıçıda en kısa olgunlaştırma süresine sahip olan viskiden gelir. Malesef viskilerimiz şişelerinde yıllanamıyor. |
| Amerikan Meşe: | Beyaz meşe olarakta bilinen bu fıçı, viski sektöründe en yaygın kullanılan fıçı çeşididir. |
| Amilaz: | Nişastayı maltoza dönüştürmek için kullanılan bir enzim. |
| Meleklerin Payı: | 1. Viskinin fıçılarda olgunlaştırılması sırasında buharlaşan alkole verilen isim. İrlanda ve İskoçya’da buharlaşma oranı yıllık %2 civarında iken Tayland gibi tropik iklimlerde bu oran %8 ila %12’lere kadar ulaşabilmektedir. 2. Dr. Burkay Adalığ tarafından kurulan Türkiye’nin ilk viski bloğu ve yazılan ikinci viski kitabı “Meleklerin Payı – Bir Viski Macerası” |
| Denge: | Viskinin içindeki aromaların birbirleri ile ne kadar uyumlu olduğunu ve ne kadar iyi bir şekilde bu uyumu sağladığını gösteren terim. |
| Arpa: | Viski üretiminde ve özellikle tek malt viski üretiminde kullanılan bir tahıl türü. Farklı çeşit arpalar viski üretiminde kullanılabilir. |
| Maya: | Fermentasyon sürecinde kullanılır. Şeker tüketerek karbondioksit ve etil alkol üretir. |
| Bira İmbiği: | Amerika”da Fermente maltın ilk distile edildiği imbiğe verilen isim. |
| Malt Harmanı: | Birden fazla damıtımevinden elde edilen tek malt viskilerin harmanlanması sonucu ortaya çıkan harman vsiki. |
| Harman Viski: | Sayı gözetmeksizin tek malt ve tahıl viskilerinin harmanlanması ile ortaya çıkan viski. Harmanda kullanılan viskiler farklı damıtımevlerinden ve farklı yıllandırmalar sonucu elde edilmiş olabilir. |
| Harmanlama: | Farklı çeşit viskilerin tür gözetmeksizin uzmanlar tarafından belirlenen reçetelerce bir araya getirilmesi. Harmanlama olayı viski dünyasında önemli bir yere sahiptir ve ciddi bir uzmanlık gerektirir. |
| Bourbon: | En az % 51 oranında mısır içeren Amerikan viskilerine verilen addır. İlk dolum içi yakılmış Amerikan meşe fıçılarına %62,5 alkol oranı ile doldurulur. |
| Mayalama: | Mayşeleme sırasında sıcak su ve maya eklenerek alkole dönüşümün hızlanmasını sağlayan işlem. |
| Butt: | Alkollü içeceklerin olgunlaştırıldığı fıçılardan biridir. Meşeden yapılır ve yaklaşık 450 litre hacme sahiptir. Genellikle şeri olgunlaştırmalarında kullanılırlar. |
| Fıçı Bitişi: | Bu terim viskinin olgunlaşmasını anlatır.Viski olgunlaştırıldığı varilden fazladan olgunlaştırma için ikincil hatta üçüncü bir varile geçirildiğinde bu işleme fıçı bitişi denir. |
| Fıçı Gücünde: | Şişelenen viskinin fıçının içindeki alkol oranı ile şişelenmesi durumu. |
| Fıçı: | Dikey ağaç (çoğunlukla meşe) ağaç parçalarının kelepçeler dışında herhangi bir bağlantı maddesi kullanılmadan tutturularak hazırlanan ve viskinin olgunlaştırılması için kullanılan karnı şişkin, altı üstü düz kap. |
| Kömürleştirme: | Fıçının içinin yakılarak, fıçı viski ile doldurulduğunda ağacın içindeki doğal bileşenlerin daha hızlı viskiye yansıması için yapılan işlem. Amerikan viskilerinde zorunludur. |
| Soğuk Filtrasyon: | Şişelemeden önce viskiyi meydana getiren doğal bileşenlerin soğuk hava yada su kullanılarak yapılan filtreleme işlemi. Bu işlem viskinin soğutularak içerdiği doğal maddelerin yoğuşması ve ardından metal kafes serilerinden geçirilip filtrelenmesi sonucunda gerçekleşir. |
| Çikolata Maltı: | Daha yoğun fırınlanan bir malt çeşididir. Enzim içermez ve ağırlıkla stout biraların yapımında kullanılır. |
| Sütun İmbik: | Sütun İmbik (Column Still) Sürekli damıtmaya izin veren bir imbik türü. Genellikle tahıl viskilerinin distilasyonunda kullanılan modern ve uygun maliyetli imbiklerdir. Coffey Still Continuous Still ve Patent Still isimleriylede anılırlar. |
| Yoğuşma: | İmbikteki soğutma parçaları sayesinde buharlaşan alkolün sıvıya dönüşme işlemi. |
| Mısır: | Viski ve Bourbon üretiminde kullanılan tahıl. Bourbon en az %51 mısırdan distile edilmelidir. Mısır yüksek oranda şeker içerdiğinden dolayı en çok alkolü sağlayan tahıllardan birisidir. Viskiye yumuşak bir tatlılık, baharat ve toprak notaları kazandırır. |
| Distilasyon: | Mayalanarak alkol kazanan sıvının imbikte ısıtılarak alkolünün buharlaştırılması sonucu imbiğin soğutma haznelerinde yoğunlaşarak alkolün diğer bileşenlerden arınarak sıvıya dönüşmesi prosedürü. |
| Çift Distilasyon: | İki kez gerçeklelşen distile işlemine verilen addır. Birkaç istisnayı saymazsak viski üretiminde kullanılan standart bir metoddur. İskoçya ve İrlanda viskileri için distilasyon sınırı yoktur. |
| Dublör: | İkincil distile için kullanılan çanak imbik. |
| Posa: | Mayşeleme işlemi sonucunda arda kalan arpa posası |
| Dram: | İskoçya’da bir kadeh viski için kullanılan geleneksel isim. (2cl) |
| Tamburlu Maltlama: | Maltlama yerleşkelerinin çoğunda kullanılan modern bir metoddur. Arpa büyük bir tamburun için yerleştirilir ve ıslatılır. Devamında ise bir kaç gün boyunca sürekli olarak tambur döndürülür ve bu süreç sonunda arpa filizlenerek malta dönüşür. |
| Enzimler: | Biyomolekülleri katalize ederler.Viski üretiminde enzimler tahılların fermente olmaya başlaması ile devreye girerler maltlama süreci enzim oranını arttırır. |
| Avrupa Meşe: | Türkiye ve Rusya’dan başlayarak bütün Avrupa kıtasında yaygın bir meşe türüdür. Amerikan meşesinden farklı olarak viskiye daha baharatsı ve acı aromalar kazandırır. |
| Buharlaşma: | Sıvının gaz haline dönüşmesi. |
| Kuyruk Alkolü: | Distilasyonun son kısmında elde edilen viski üretimi için uygun olmayan hatta sağlığa zararlı olan damıtılan alkol. |
| Fermentasyon: | Şekerin alkole dönüşmesini sağlayan işlemdir. Viski üretiminde malt içeren şekerli sıvı fermantasyon teknesine konulur ve maya ilave edilir. Mayanın eklenmesi fermentasyon işlemini tetikler ve bir kaç gün içinde bu süreç sonuçlanır. |
| Bitiş: | Viski yudumlandıktan sonra ağızda kalan tatlara verilen isimdir. Bitiş tabiri tatların ağızda kaldığı süre ile ölçülür. Genellikle uzun bitiş tercih edilir. |
| Serim Maltlama: | Çok ender damıtım evi tarafından kullanılan geleneksel maltlanmış arpa üretme metodudur. Arpa ıslatılır ve ahşap zemine serilir, yaklaşık bir hafta içinde filizlenme başlar. Bu işlem yüksek bir iş gücü gerektirmektedir çünkü arpaların düzgün bir biçimde filizlenmesi için elle çevirilmesi gerekmektedir. |
| Baş: | İkinci distile turunun ilk kısmı. |
| Tahıl Viskisi: | Tahıldan elde edilen alkolün Sütun imbikler vasıtası ile durmaksızın damıtılması ile elde edilen yüksek alkol oranına sahip viski. Üretimi ucuz ve alkol oranı yüksek olduğundan dolayı harman viskilerde sıkça kullanılır. |
| Yeşil Malt: | Yeşil Malt arpanın filizlenmesi sonucunda ortaya çıkan üründür ve daha kurutulma safhasına geçilmemiş halidir. |
| Tahıl Değirmeni: | Arpayı una çeviren değirmen. |
| Ezilmiş Malt: | Maltlanmış arpanın öğütülerek toz haline getirilmesidir. Bu sayede su eklendikten sonra fermentasyon işlmi için hazır hale gelen karşım içinde doğal şeker rahatça çözülebilecektir. |
| Sert Su: | Yüksek mineral içeriğine sahip su. Genellikle kalsiyum ve magnezyum iyonları içerir. Sert su suyun yumuşak kayalardan geçerken kayayı aşındırarak mineralleri yapısına katması ile oluşur. |
| Göbek Alkolü: | Damıtma sürecinde elde edilen alkolün en kaliteli ve saf hali. Damıtmanın ortasında elde edilen içilebilen kısım. |
| Hogshead: | Alkol olgunlaştırmak için meşeden yapılan büyük fıçı. |
| Kentucky Bourbon: | Amerika’nın Kentucky Eyaletinde üretilen bourbonlara verilen isim. |
| Fırın Odası: | Maltlanmış arpanın ısıtılarak filizlenmesinin durdurularak arpanın öğütülmeye hazır hale getirildiği geniş oda. Geleneksel olarak bu fırın odaları turba ile ısıtılırdı ancak günümüzde kömür yada akaryakıt kullanan damıtımevleri mevcut. Islay adasındaki damıtım evlerinin çoğunluğu hala bu işlemi turba ile gerçekleştirmektedir. |
| Fırınlama: | Maltlanmış arpanın fırın odasında ısıtılarak çimlendirilmesi işlemi. |
| Lyne Kolu: | İmbiğin bir parçası olan bu kısım buharlaşan alkolün yoğuşarak sıvı hale gelmesini sağlar. Bu kol genellikle yatay ya da yataya yakındır. ancak bazı damıtımevleri sert açılara sahip kollara sahiptir. Bunun amacı ise alkolün geri gidip tekrar distile olmasını sağlamaktır. |
| Malt: | Arpanın maltlama süreci sırasında filizlenerek dönüştüğü yapı. |
| Maltlama: | Arpanın ılık su ile ıslatılarak filizlenmesini sağlar ve bu sayede ortaya doğal şeker çıkar. Maltlama işlemi tambur veya serim ile gerçekleştirilebilir. |
| Mayşeleme Tankı: | Döküm demirden, paslanmaz çelik ya da ahşaptan yapılan mayşeleme işleminin gerçekleştiği büyük tank. Mayşeleme tankı ılık su ve öğütülmüş malt ile doldurulur. Öğütülmüş arpanın içindeki çözünebilir şekerler çözünerek şekerli bir solüsyon oluşturur. Bu solüsyon devamında delikli zemine dökülerek, fermantasyon teknesine aktarılır. |
| Mayşeleme: | Öğütülmüş maltın ılık suya eklenerek doğal şekerlerin çözünmesi sayesinde şekerin çözünerek oluşturduğu karışımın meydana geldiği prosedür. Bu işlem Mayşeleme tankı adı verilen büyük bir tankta gerçekleşir. |
| Başharmancı: | Farklı yaşlara ve kökenlere sahip olan viskileri beraber karıştırarak gerekli final aromasını ve profilini kazandıran damıtımevi yada çeşitli şişeleyici firmalar için çalışan uzman kişi. |
| Olgunlaştırma: | Viskinin saklandığı fıçıdan optimum karakteri aldığı süre. Damıtılan viski fıçıdan doğal yağlar ve bileşenleri zamanla kendi bünyesine alır ve aynı zamanda ahşabın doğası gereği porozlu bir materyal olması sonucu havalanması sayesinde bu işlemi gerçekleştirir. |
| Öğütme: | Maltlanmış ve kurutulmuş arpanın öğütülmesi işlemi. |
| Monkey Shoulder: | 1. Zamanının büyük bir kısmını maltlama işlemi sırasında elle arpa çevirerek geçiren damıtım işçilerinin sırtlarında gelişen deformasyona verilen isim. 2. William Grant’s & Sons Şirketi bünyesinde içinde Glenfiddich, Kininvie ve Balvenie Maltlarını barındıran bir malt harman viskisi. |
| Boyun: | İmbiğin çanak kısmı ve Lyne kolu arasında kalan kısmıdır. Boyun kısmının genişlik ve yüksekliği alkol buharının miktarının ve türünün yukarıya ulaşarak yoğuşma sonucu sıvı alkole dönüşmesine etki eder. |
| İspirto (Spirit): | 1. Distile edilen alkolün genel adı. Viski dahil olmak üzere bütün yüksek alkollü içkilerin ilk distilasyondan sonraki hali.
2. Ülkemizde saf distile alkolün tüketimini engellemek amacıyla içine tat bozucu ve genellikle renklendirici katılmış hali. |
| Burun: | Viskide koklama aracılığı ile alınan profilleri anlatmak için kullanılan terimdir.Birçok kişiye göre lezzetli bir viskinin ipuçlarını verir. |
| Oksidasyon: | Viskinin oksijenle ile karşılaşması olayı. Viski şişesi açılıp kadehe konulduktan sonra biraz bekletilerek yada kadeh çalkalanarak bu süre hızlandırılabilir ve bu sayede daha net burun profilleri elde edilebilir aynı zamanda hava alan bir şişede bu süreç daha ileri noktalara gelirse viskinin tat ve koku profillerinde kayıplara yol açar. |
| Pagoda: | Fırın odasının havalanmasını sağlayan piramit şeklindeki çatı. Yapı bu adını ve tasarımını uzakdoğu asyadaki budist tapınaklarından almış bulunmaktadır. |
| Damak: | Viskinin ağızda bıraktığı tatlar için kullanılan terimdir. Viskinin damakta tatları sunması ağızda geçirdiği süre ile orantılıdır. |
| Turba: | Toprağın altında kalan ağaç kökü, ot ve bitkilerin binlerce yıl içinde sıkışıp olgunlaşarak ortaya çıkardığı karbon oranı yaklaşık %60 olan yanıcı kömürleşmiş toprak. Kurutulduktan sonra yakıt olarak kullanılabilen turba, ancak yüksek ısıda yanmaya başlayabiliyor ve yandığında zayıf mavi bir duman çıkartıyor. Viski endüstrisinde maltlanmış arpayı kurutmak için kullanılıyor ve yanma sırasında çıkan zayıf duman maltlanmış olan arpa tarafından absorbe edilerek aromanın viskiye aktarılması da sağlanmış oluyor. |
| Turbalanmış Malt: | Maltlanmış arpanın turba ile ısıtılan fırın odasında kurutulması sonucunda ortaya çıkan arpa. |
| Fenol: | Karbolik Asit olarak da bilinir. Turbadan gelen kimyasal parçacıklardır, bitüm ve medikal aromalara sahiptirler. |
| Çanak İmbik: | Tek malt viski üretiminde kullanılan en bilindik imbik tipi. Çanak İmbikler iletkenliği iyi sağladığı için bakır kullanılarak yapılyor. Çanak imbikler üç ana kısımdan oluşuyor bunlar; alkolün ısıtıldığı kısım olan çanak, alkol buharının yükseldiği kısım olan boyun, ve yoğunlaşmanın yaşandığı kısım olan lyne kolu. |
| PPM: | Bilimsel olarak milyonda ki parça sayısı diyebileceğimiz PPM, yanan turba sayesinde viskiye geçen fenol miktarını göstermek için kullanılıyor. |
| Proof: | Viskinin alkol oranını gösteren Amerikan birimidir. Hacme dayalı alkolün iki katı olarak hesaplanır. Örn: 40% alc= 80 proof |
| Single Pot Still: | Özel bir İrlanda viskisi türü olarak saf çanak imbik viskisi sadece çanak imbikte distile edilir ve harmanlanmaz. Maltlanmış ve maltlanmamış arpalardan distile edilir. |
| Arıtıcı: | Lyne koluna bağlı bir cihaz olan arıtıcı, viski için elverişli olmaya ağır alkol buharını yoğunlaştırarak sistemden ayıran ve başka distilasyonlarda kullanmak üzere temele ileten bir cihazdır. |
| Quaich: | İskoçya’ya özel iki tarafında da ufak kulpları olan çanak şeklinde bir viski kadehi. Eğer birisi ile Quaich tan viski içerseniz sonsuza kadar dost olursunuz. |
| Tekrar Dolum: | İçinde viski olgunlaştırılmış fıçıların tekrar doldurulmasına verilen ad. |
| Geri Akış: | Buharlaşan alkolün imbiğe geri dönerek tekrar damıtılması olayına verilen ad. Geri akış miktarı imbiğin şekli ebadı ve lyne kolunun açısına bağlıdır. |
| Çavdar: | Bir tahıl türü olan çavdar, çavdar viskilerinde kullanılan bir tahıl olmak ile beraber en çok Amerika’da kullanılır. Çavdar viskiye baharatlı bir karakter kazandırır. |
| Scotch: | İskoç viskisi. Minimum üç sene meşe fıçıda kalmalı ve en az %40 alkol seviyesine sahip olmadırlar. |
| Tek Malt: | %100 maltlanmış arpadan ve tek bir damıtımevi çıkan viskiye verilen addır. Genellikle aynı damıtımevine ait farklı yaşlardaki viskilerin farklı fıçılarda olgunlaşmış çeşitlerinin büyük bir haznede evlendirilmesi işlemi ile oluşur. Eğer üzerinde yaş ibaresi varsa bu içindeki en genç viskiyi göstermektedir. |
| Yumuşak Su: | Düşük mineral içeriğine sahip olan suya verilen ad. Suyun sert kayalar etrafından geçmesi sonucu çok fazla minerali bünyesine katamamasından dolayı düşük mineral etkisi ile oluşur. |
| Solera: | Alkollü içeceklerin olgunlaşması için uygulanabilen bir süreç. Büyük bir fıçı alkolle doldurulur, alkol olgunlaştıktan sonra, fıçı kısmen boşaltılır ve şişelenir, içeriğinin bir kısmı içinde kalır. Bu fıçı, olgunlaşmasını tamamlamış diğer fıçılardan gelen alkolle boşaltılan kısmı doldurulur. Her eklenilen fıçı sonunda büyük fıçı, çeşitli yaşların bir karışımı haline gelir ve büyük solera fıçısı hiçbir zaman tamamen boşaltılmaz. |
| Renklendirici Karamel: | E 150 Alkollü içkilerde kullanılan bir karamel türüdür. Tat veya koku içermez genellikle standardizasyon için renk vermesi amacı ile kullanılır. |
| İspirto: | %20 veya daha fazla alkol oranına sahip alkollü sıvı. |
| Straight Bourbon: | En az iki yıl fıçılarda olgunlaşan ve en fazla %80 alkol oranı ile distile edilen borubona verilen ad. |
| Rye Whiskey | En az %51 çavdar oranı ile distile edilen ve distilasyon sırasında alkol oranı % 80 i geçmeyen ve en az iki yıl fıçılanan çavdar viskilerine verilen ad. |
| Wheat Whiskey: | En az %51 buğdaydan damıtılan alkolün en fazla % 80 oranında distile edilmesi ve az 2 yıllık ilk dolum fıçılarda bekletilmesi ile ortaya çıkan Amerikan buğday viskisine verilen ad. |
| Straight Whiskey | Hiçbir tahılın %51 den fazla olmadığı, % 80 alkol oranının altında distile edilen ve en az iki sene olgunlaştırılan Amerikan viskilerine verilen ad. |
| Üç Distile: | İkinci distilasyonun ardından üçüncünün yapılması ile ortaya çıkan distilat. İrlanda ve İskoçya’nın Lowlands bölgesinde genellikle kullanılan tekniktir. |
| Turbalanmamış Malt: | Kurutma sırasında turba kullanmayan fırınlarda kurutulan malta verilen isimdir. Fenol oranı ya 0’dır yada 0’a yakındır. |
| Valinch: | Fıçıdan örnek almak için kullanılan büyük pipet. |
| İlk Dolum Meşe: | Alkollü içecek dolumu yapılmamış fıçı. İlk dolum fıçılar viskiye yoğun bir şekilde fıçı karakterini yansıtırlar. İskoç viskilerinde kullanımı nadiren gözükür bunun sebebi fıçı karakterinin güçlü bir şekilde viskiye yansımasıdır ancak bourbonlarda durum tam aksi yöndedir. |
| Fermente Malt Tankı: | Fermente maltın distilasyona girmeden önce konulduğu tank. |
| Fermantasyon İmbiği: | Fermente olan maltın ilk kez damıtıldığı imbiğe verilen isim. |
| Fermente Malt: | Fermente olan malta verilen addır. |
| Şıra: | Maltlanmış arpadan gelen şekerlerin ılık suda çözünmesiyle oluşan solüsyon |
| Verim: | Bir ton malttan elde edilen alkol miktarı. |
| YBV (NAS): | Yaş belirtmeyen viskilere verilen isimdir. |
| Evlendirme: | Aynı damıtımevine ait viskilerin büyük bir haznede birleştirilmesi işlemine verilen ad. |