REDBREAST
İrlanda viskisi içerken İrlanda Kelt müziği dinlemek pek keyifli oluyor. Ama Redbreast dendiği anda aklımdan bir türlü çıkaramadığım “Bir Kızıl Goncaya Benzer Dudağın” şarkısı bu tadımı yaparken eşlikçim oldu.
Redbreast’i tanıyalı 1 yıl olmadı henüz. Ama favori listeme epey yukarıdan girdiğini itiraf etmeliyim. Çok çok tesadüfen, sevgili Hakan Çebi’nin önerisiyle almaya karar verdiğim, ama sevgili Devran Temel’in, “Bunu ben alayım, sana Hibiki bulayım” önerisine itiraz edemeyip almaktan vaz geçtiğim, sonrasında sevgili Enver Ali Kılıç ve sevgili Onur Aygünoğlu işbirliğiyle bir tanesine ulaşabildiğim Türkiye’de satılan ilk Single Pot Still İrlanda Viskisi Redbreast.
Önce kızılgerdan kuşuyla başlayalım. Pek çok felsefede önemli bir yer tutmuş kızılgerdan kuşu. Amerikan yerlileri, kızılgerdanın güneşin dönüşünü sembolize ettiğine inanıyorlar. Göğsündeki kızıllığı şafak güneşine benzetirlerken, gagasının ucundaki sarılığın ise, güneşin ışınlarını doğudan yayması gibi, yeryüzünü ve insanlığı aydınlattığına inanıyorlar. Bize olumsuzluklardan kurtulup, güneşi sımsıkı kucaklamamızı hatırlattığını benimsiyorlar. Ben de, serin bir Ankara Eylül’ünde, güneşi bir kez daha sımsıkı kucaklamak ümidilye kızılgerdanları yanyana getirdim.
Kızılgerdanın aynı zamanda çok fedakar bir kuş olarak, ailesinin ve yavrularının üzerine titrediği biliniyor.
Ayrıca diğer kuşlar gibi ötmüyor. Kendine has bir şarkısı var, huzur veriyor, dinlendiriyor.
Bir rivayete göre, Tanrı insanoğlunu yarattıktan sonra işlediği günahlardan ötürü, Adem’i cehenneme gönderecekken, kızılgerdan, cezayı üstlenmek istediğini söylüyor. Tanrı’da ona, kendini cehenneme atmasını emrediyor. Hiç tereddüt etmeden ateşe doğru atılan kızılgerdan, göğsü tam ateşe değdiği anda, Tanrı onun samimiyetini görüyor ve onu durduruyor. Göğsündeki kızıllığın da ateşin izi olduğuna inanılıyor.
Hıristiyanlıkta, İsa çarmıha gerildiği zaman, omuzuna konup acısını dindirmek için şarkısını söylediğine, başındaki dikenli telleri çıkarmaya çalıştığına, hatta göğsündeki kızıllığın, İsa’nın kanı olduğuna inanılıyor.
Aynı zamanda, neşenin, sevginin, umudun, mutluluğun ve hareketliliğin sembolü olarak da tanımlanıyor. Zira, epey de hareketli bir kuş.
Biz yine viskimize dönelim. İrlandalıların maltlanmış ve maltlanmamış arpaları kullanarak single pot still (tem imbik) yöntemiyle damıttığı bir viski Redbreast. Türkiye’de satılan ilk, dünyadaysa en çok satılan Single Pot Still Irish WhiskEy”. “Bize eski kafalı diyebilirsiniz, ama geçmişimiz bizim en büyük gurur kaynağımız” diyorlar.
Aslında 1857 yılında kurulan W&A Gilbey’e ait bir marka. Gilbey, Jameson’s Bow Street damıtımevinin damıttığı alkolü alıp Redbreast üretiyor. Gilbey aynı zamanda John Jameson & Son’s viskilerini de pazarlıyor. Redbreast markası, Gilbey etiketi altında en son 1985 yılında şişleniyor. Sonrasında Jameson’ın da üreticisi olan Irish Distiller’s Gilbey’i ve dolayısıyla Redbreast’i de satın alıyor. Redbreast, Middleton Damıtımevi’nde 1991 yılında yeniden üretilmeye başlıyor.
Toplamda 12, 12 Cask Strenght, 15, Lustau, 21 ve 27 olarak 6 ekspresyonu var. Ekim ayın içinde, 12, 15 ve 21 yıllık ekpresyonlarının Türkiye’de satışta olacağı duyuruldu.
Redbreast Single Pot Still Irish Whiskey – Aged 12
Amerikan meşe fıçılarda ve İspanyol Olorosso Şeri fıçılarda olgunlaştırılarak şişelenmiş. (40% ABV)
Burun: Taze meyveler, kuru baharatlar, tütsü, kurutulmuş elma, tatlı bir burun. Yeni traşlanmış ahşap talaşı. 23/25
Damak: “Bir kızılgerdana benzer damağın” şarkısı burada aklıma takıldı. Kıpır kıpır, öksürük şurubu, bal, kuru meyveler. Şeri etkisi çok belirgin. Portakal, limon narenciye gibi taze notalar da var. İnanılmaz bir renk cümbüşü. Single Pot Still viskilerin doğası gereği, sıvayıcı yağlı bir damak. Sona doğru damağı kurutuyor. 25/25
Bitiş: Orta uzun bir bitiş. Hiç bitmesin dediğiniz türden. Sona doğru odunsu, sandal ağacı. 23/25
Genel: Keşke daha erişilebilir olsa! Barımdan hiç eksik olmasın, her akşam en azından bir kadehine ulaşabilsem dediğim bir viski. 24/25
Toplam: 95/100
Redbreast Single Pot Still Irish Whiskey – Aged 15
2014 yılında World Whiskies Award tarafından yılın en iyi Single Pot Still viskisi seçilmiş bir ekspresyon. Sevgili Yılmaz, Gökhan ve Ümit işbirliğiyle bana ulaştı. Yine meşe ve olorosso şeri fıçılarda yıllandırılmış bir İrlandalı. (46% ABV)
Burun: 46% alkol kendini biraz hissettiriyor, kardeşine göre daha yakıcı bir burun. Sentetik yapıştırıcı, kuru incir, karabiber, taze orman meyveleri. 20/25
Damak: Meyve ve baharatların birbirine girdiği, alttan alttan yanık odunsu notaların eşlik ettiği, ama şaşırtıcı bir şeklide 12 yaşındaki kardeşinin hissettirdiğinden daha az etkileyici, yine yağlı ve sıvayıcı, sona doğru kurutucu bir damak. 22/25
Bitiş: Uzun, kompleks, hafif bir burbon havasında bitiyor. 22/25
Genel: Redbreast 12’den sonra, tatmadan önce çok heyecanlandığım, ama, o kadar da “vay be” dedirtmeyen bir ekspresyon. Yan yana koysalar, kesinlikle 12’yi tercih ederim. 20/25
Toplam: 84/100
Uğur SAYAL